ABSTRACT
Pandemia koronawirusa COVID-19 i wielomiesięczny lockdown wymusiły na części badaczy społecznych kontynuowanie badań jakościowych w trybie zdalnym oraz prowadzenie wywiadów za pomocą komunikatorów internetowych. Upowszechnienie takiej formy zbierania materiału empirycznego nastręcza nie tylko trudności technicznych, lecz także stanowi kolejny problem etyczny. Celem niniejszego artykułu jest analiza zagrożeń i korzyści, jakie wiążą się z prowadzeniem wywiadów narracyjnych online ze szczególnym naciskiem na realizację wywiadów biograficznych. Główne pytanie, które poddajemy dyskusji, brzmi następująco: czy wskazane i etyczne jest kontynuowanie realizacji badań biograficznych online, biorąc pod uwagę specyfikę tej metody? Material zródlowy, bedacy podstawa tego artykulu, to, po pierwsze, literatura metodologiczna, na bazie której dokonujemy przegladu podejsc i stanowisk dotyczacych prowadzenia badan zdalnie oraz przegladu argumentów za i przeciw realizowaniu wywiadów narracyjnych przez Internet. Po drugie, opieramy sie na autoetnografi cznych obserwacjach badaczy realizujacych projekt w czasie pandemii COVID-19 i rezultatach wewnetrznych dyskusji zespolu po przeprowadzeniu próbnie trzech wywiadów biograficznych za pomoca programu Zoom, na wyrazna prosbe rozmówców. Na koniec przedstawiamy wnioski, uwagi i rekomendacje, jakie pojawily sie podczas dyskusji zespolu projektowego odnosnie do prowadzenia wywiadów biograficznych przez Internet.Alternate :The COVID-19 pandemic and many months of lockdown have forced some social scientists to continue to do qualitative research remotely and conduct interviews using online communication platforms. However, the growing popularity of such a way of collecting empirical material causes not only technical difficulties but also raises yet another ethical concern. The aim of this article is to analyse the risks and benefits of conducting online narrative interviews, with particular emphasis on doing biographical interviews. The main question we discuss is: Is it advisable and ethical to continue conducting online biographical research considering the specificity of this method? The source material which is the basis of this article consists of two parts: 1. the analysis of methodological literature - a review of approaches and standpoints regarding doing research remotely and a summary of the arguments for and against conducting narrative interviews via the Internet;2. we also rely on the autoethnographic observations of the researchers who participated in our project and the results of the project team's internal discussions after conducting a trial of three biographical interviews using the Zoom platform, at the explicit request of the interviewees. Finally, we summarize the conclusions and share the comments and recommendations which are the results of the project team's discussions about conducting biographical interviews online.